Λέξεις και φράσεις της ντοπιολαλιάς μας

Η ντοπιολαλιά μας είναι ο προφορικός λόγος των ανθρώπων μιας περιοχής. Με άλλα λόγια, είναι το σύνολο των εκφράσεων και λέξεων, που χρησιμοποιεί κα΄θε περιοχή και που διαφέρουν από τόπο σε τόπο. Οι λέξεις, οι φράσεις και ο τρόπος εκφοράς του λόγου δημιουργούν την ιδιαίτερη γλωσσική μας ταυτότητα, το γλωσσικό  μας ιδίωμα, την τοπική γλωσσική ιδιομορφία κάθε περιοχής.

Μερικες  λέξεις και φράσεις της δικής μας ντοπιολαλιάς είναι οι ακόλουθες:

γιάτρα το = κοίτα το

εφ' τούνο = αυτό

φτερακίξει = πετάξει

ήντουσαν = ήταν 

αποσπερού = απόψε

ταχιά = αύριο 

γιάτρα γιάτρα ρε = κοίτα κοίτα ρε

λάκιξε = έφυγε

άνω/κάτω ρούγα = πάνω/κάτω γειτονιά

παταγούδι = κάνει κρύο

εσουρούπωσε = βράδιασε 

σκουτιά = ρούχα

βουτσί = βρεγμένος 

τι λογάς; = τι κάνεις;

τι τηράς; = τι κοιτάς;

κοτρόνα = πέτρα

βίσαλο = πέτρα

ζεματάει = καίει 

τσουρουφλάει = καίει 

έκιοσαν = τελείωσαν 

έχιουσες = έχυσες 

σια πάν' = πάνω 

σα' κάτ' = κάτω

σα' κείθ' = από εκεί

σια' δώθ' = από εδώ

πάγενε = πήγαινε

σιδεροστία = το σίδερο που χρησιμοποιούμε στο τζάκι 

ξετσίπωτη= άτιμη  

φούντωσε = εντάθηκε

περιγελάς = κοροϊδεύεις

χάμου = κάτω 

πρώιμα = πριν  την ώρα τους

στέρφα = η κατσίκα που δεν πιάνει γάλα

απολυτόγαλη =  η κατσίκα που αρμέγεται εύκολα 

σιούτα =η κατσίκα που δεν έχει κέρατα 

δεντριοβέλι = ο καρπός του δέντρου 

τα σωθικά  μου = τα μέσα μου 

αλούπισα = πονηρή

εγκούσωσε = έσκασε

γούπατο = το τελείωμα του βουνού

γαλάρια = πιάνει γάλα

χόβολη = κάρβουνα 

μπροστέλα = αυτο που δένει το σαμάρι 

τέντζερης = σκεύος μαγειρικής 

λόγκος = δάσος 

δικρίανι = εργαλείο για το αλώνισμα των δημητριακών

πουρνοβέλι = καρπός απο πουρνάρι

αργιοβέλι = καρπός απο αριά 

τα'πίστομα = ανάποδα 

τσουκάλι = μπρίκι  

εγούβρωσες = αναστατώθηκες

όψιμα = μετά την ώρα τους

  αρίδα = το πόδι 

ζτόλα = η βλακεία 

ΖΩΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 

ΜΠΙΜΠΗΣ ΠΕΤΡΟΣ