Γύρω στα 1860 σε ένα χωριό της Ηλείας στη Ζούρτσα, που σήμερα ονομάζεται και Νέα Φιγαλεία, οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολιόντουσαν με την γεωργία και την κτηνοτροφία και γι' αυτό υπήρχαν και αρκετοί νερόμυλοι στην περιοχή.
Ένας από αυτούς ήταν και ο νερόμυλος του Γιώργου του Ζευγίτη του προπάππου μου, που ήταν χτισμένος στο ποτάμι του Μιτσιρή. Ο νερόμυλος χτίστηκε το 1867, δηλαδή περίπου 150 χρόνια πριν και αποτελούνταν από δύο δωμάτια, στο ένα ήταν ο νερόμυλος όπου δούλευε όλη η οικογένεια και στο άλλο "έμενε" όλη η οικογένεια, δηλαδή οι γονείς με τα εφτά παιδιά τους, τον Κωνσταντίνο, τον Παναγιώτη, τον Νίκο, την Φωτεινή, την Αγγελική, την Ελένη και τον παππού μου, τον Δημήτρη.
Το νερό ερχόταν ψηλά, από το ποτάμι, περνούσε μέσα από κάποια χωράφια και κατέληγε στο νερόμυλο μέσα από το μυλαύλακο. Επίσης με το νερό γέμιζαν ολόκληρα βαρέλια για να έχουν αποθέματα νερού, όταν έπεφτε η πίεση. Από το αυλάκι το νερό έπεφτε με δύναμη στη φτερωτή και έδινε κίνηση με την ορμή του και γύριζαν οι μυλόπετρες, για να μπορούν να αλέθουν το σιτάρι και το αραποσίτι.
"Όταν έσπαγε το λιθάρι" και θέλαμε να σταματήσουμε τη λειτουργία του νερόμυλου, υπήρχε η "δίπλα" με την οποία απομονώναμε το λιθάρι και διοχετεύαμε το νερό προς άλλη κατεύθυνση, για να γίνει η επισκευή του "λιθαριού".
Το αυλάκι είχε επίσης ένα διχτάκι, που μάζευε τα σκουπιδάκια και τα χαλικάκια, ώστε να γυρίζει η μυλόπετρα σωστά.
Το χειμώνα το αυλάκι βούλωνε από τα χώματα και τις λάσπες, που κατέβαιναν μαζί με το νερό και ήταν πολύ δύσκολο να το ξεβουλώσουν και να επαναφέρουν τον νερόμυλο σε λειτουργία, με την κανονική ροή του νερού.
Η ζωή αυτών των ανθρώπων, δίπλα στο ποτάμι και μέσα στο νερόμυλο, ήταν πολύ δύσκολη, λόγω της υγρασίας. Για το λόγο αυτό και ύστερα από πολλά χρόνια σκληρής δουλειάς στο νερόμυλο, η πολυμελής οικογένεια μεταφέρθηκε στο χωριό, όπου αγόρασε οικόπεδο μέσα στην αγορά κι έχτισε εκεί έναν νέο πιο σύγχρονο μύλο.
Δημήτρης Ζευγίτης
Υ.Σ. Ευχαριστώ πολύ τον κο Δήμο Δημοσθενίδη για τις πολύτιμες πληροφορίες που μου έδωσε!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου